Industries and Trade

FURSA ZA UWEKEZAJI, MAENEO YALIYOTENGWA, CHANGAMOTO NA MIKAKATI UWEKEZAJI MKOA WA NJOMBE HADI JUNI, 2019 

A. FURSA ZA UWEKEZAJI ZILIZOPO KATIKA MKOA

Mkoa una fursa nyingi za kuwekeza, kuanzisha viwanda na shughuli za kibishara kutokana na hali nzuri ya hewa, wakulima waliobobea, umeme na maji ya uhakika. Fursa hizi zinaweza kutumiwa na Wawekezaji mbalinawake wajasiriamali kuwekeza ili kiunua kipato chao na kukuza uchumi. Baadhi ya fursa zilizopo ni pamoja na:-

 1.  Kuongeza Thamani Mazao ya Kilimo, Mbogamboga na Matunda

 a.  Viwanda vya uchakataji mazao ya kilimo na kuongeza thamani  kwenye mazao ya Chai, Pareto, Alizeti (Double Refining), Mpunga,       Mbogamboga, Viazi Mviringo na Kahawa katika halmashauri zote

 b.  Kusindika Matunda na Mboga Mboga – Parachichi, Nyanya, Mananasi na Matofaa (Apples) pamoja na kilimo cha Maua katika               Halmashauri za Ludewa, Makete, Njombe  na Makambako Mji

2. Kuongeza Thamani Mazao ya Misitu na Maliasili

b. Uchakataji wa Mazao ya Misitu – Ukataji wa Magogo, Nguzo, Mbao, Play Wood, Hard Board na mazao mengine ya misitu pamoja         na utengenezaji wa Mkaa kwa kutumia mabaki ya vumbi la mbao.

c. Ufugaji na uchakataji mazao ya nyuki katika halmashauri zote.

 d. Uvuvi wa kisasa wa samaki  wa kula katika halmashauri zote na samaki wa mapambo katika ziwa Nyasa wilaya ya Ludewa.

3.  Kuongeza Thamani Mazao ya Mifugo

    Usindikaji wa vyakula vya mifugo, Machinjio za kisasa, Viwanda vya maziwa na Utotoleshaji wa vifaranga Bora vya Kuku.

4. Nishati na Madini

 a. Uchimbaji wa Chuma na Makaa ya Mawe katika Wilaya za Ludewa na Makete.

b.  Uwekezaji katika umeme wa maji katika maporomoko ya Itipula kwenye mto  Ruhuji, Wilaya ya Njombe, Ketawaka katika mto                Ketawaka katika Wilaya ya Ludewa, Mto Mlomboji katika Wilaya ya Wanging’ombe, na Maporomoko ya Lumakali Katika Wilaya ya        Makete.

c.  Uchimbaji wa shaba Nyeusi katika Wilaya za Ludewa, Njombe na Makete. Pamoja na uchimbaji mdogo wa madini na dhahabu, Green Tormarine, Blue Sulphur na Rose Garnet katika Halmashauri za Ludewa, Makete, Njombe (W) na Njimbe Mji.

d. Ujenzi wa mitambo ya  umeme wa Upepo katika Halmashauri za Wanging’ombe, Njombe na Makambako

 5. Utalii,  huduma za Hoteli na Ukarimu

a. Ujenzi wa mahoteli ya Kitalii katika fukwe za ziwa Nyasa kwenye vijiji vya Lupingu, Manda na Makonde katika Wilaya ya Ludewa.

b  Ujenzi wa Hoteli za kitalii ndani ya hifadhi ya Taifa ya Kitulo iliyopo Wilaya ya Makete na Pori la Akiba la Mpanga Kipengere katika         Wilaya ya Wanging’ombe kwenye mwambao wa fukwe za ziwa Nyasa.

c.  Utalii wa kutembea katika safu za milima ya Living Stone na Ukenju wilaya ya Ludewa.

d.  Huduma za kutembeza watalii katika vivutio vya utalii.

6. Viwanda vinginevyo, Maghala na miundombinu mingine

        a.  Viwanda vya maji ya kunywa.

        b.  Utengenezaji wa  vifungashio mbadala.

        c.  Utengenzaji wa Chaki.

        d.  Ujenzi wa Bandari Kavu Makambako.

        e.  Ujenzi wa Majengo ya Kibiashara Njombe (Business Complex Malls).

        f.   Ujenzi wa Maghala na viwanda vya Unga Wilaya za Njombe na Ludewa

B. MAENEO YALIYOTENGWA KWA AJILI YA UWEKEZAJI NKOA WA NJOMBE

a) Halmashauri ya Mji Njombe

b) Halmashauri ya Wilaya ya Njombe

Maeneo ya Wafanyabiashara

Eneo lenye ukubwa wa Ekari 13.25 linamilikiwa na wananchi wa kijiji cha Mtwango limetengwa kwenye mchoro wa Mipango Miji Na. 52/01/1208 kwa ajili ya wafanyabiashara, viwanda vidogo. Tayari kuna miundombinu ya umeme, maji na barabara. Eneo litapimwa kwa kuwashirikisha wananchi.

Ekari 21.74 zinamilikiwa na kijiji cha Ilunda kwa ajili ya ujenzi wa mnada, mafunzo ya wanayamakazi pamoja na soko la mbao. Eneo hilo limepimwa na tayari kuna miundombinu ya umeme, maji na barabara na linatarajiwa kundelezwa kwa matumizi.

Maeneo ya wajasiriamali

Hekta 6010 zimetengwa kupitia mradi wa SAGCOT kwenye kata za Ikondo (2350), Mfriga (23,50), Mtwango (65), Igongo lo (20) na Idamba (1225) kwa ajili ya shughuli za misitu, kilimo na viwanda vidogo. Maeneo hayo yanamilikiwa na Halmashauri za vijiji na yanatarajia kupimwa na kuendelezwa

Eneo lenye ukubwa wa ekari 15 katika kijiji cha Matembwe linalomilikiwa na kikundi cha UWAMIMA limetengwa kwa ajili ya soko la mbao. Enelo limepimwa na lina miundombinu ya umeme, maji na barabara, linatarajiwa kuendelezwa kwa matumizi husika.

Maeneo ya Uwekezaji

Eneo lenye ukubwa wa ekari 5.32 linamilikiwa na Halmashauri ya Wilaya ya Njombe kwenye kiwanja Na. 165/D limetengwa kwa ajili ya kujenga majengo ya vitega uchumi (Njombe Business Complex). Eneo limepimwa na kuna miundombinu ya umeme, maji na barabara. Linatarajiwa kuendelezwa kwa matumizi husika.

Viwanja 12 (Na.85-96/D) vyenye nyumba 25 zinazomilikiwa na Halmashauri ya Wilaya ya Njombe katika Mtaa wa National Housing kutajengwa majengo ya vitega uchumi kwa ajili ya kupangisha. Viwanja hivyo vimepimwa na tayari kuna miundombinu ya umeme, maji na barabara. Viwanja vitaendelezwa mwaka wa fedha 2019/20.

c) Halmashauri ya Wilaya ya Wanging’ombe

Halmashauri imefanikiwa kutenga jumla ya maeneo 361 Kwa matumizi ya viwanja vya biashara, maeneo 86 kwa matumizi ya viwanda vidogo katika kata 18 na maeneo makubwa 12 ambayo yameainishwa kwa ajili ya uwekezaji katika jedwali lifuatalo.

d) Halmashauri ya Wilaya ya Makete

Maeneo ya Uwekezaji na Shughuli za Vijana

e) Halmashauri ya Mji Makambako

f) Halmashauri ya Wilaya ya Ludewa

C. CHANGAMOTO KATIKA KUVUTIA UWEKEZAJI NA KUENDELEZA VIWANDA

a) HALMASHAURI YA MJI NJOMBE

       a. Fidia ya Ardhi hasa kwa maeneo ya Mjini na Wananchi kutoridhia maeneo yao kutumika kwa shughuli za viwanda.

       b.  Miundombinu hafifu;

       c.  baadhi ya maeneo yaliyotengwa hayana barabara Imara, maji wala umeme.

       d.  Baadhi ya viwanda havina barabara imara, maji na umeme mfano Kiwanda cha maji -Nole hakina umeme hivyo wanatumia                   jenereta.        

       e. Mitaji midogo na gharama za uzalishaji kuwa kubwa hivyo kupelekea uzalishaji kuwa chini ya malengo na kupata faida ndogo.

       f.  Ujuzi mdogo wa wataalamu na ushindani usio sawa unaotokana na bidhaa bandia na zile zinazoingia pasipo kufuata taratibu

       g. Ukosekanaji wa masoko na maghala.

       h. Baadhi ya viwanda vinakabiliwa na changamoto ya udogo wa eneo mfano kiwanda cha Tenende kinachozalisha sembe

b) Halmashauri ya Wilaya ya Njombe

 Kukosekana kwa umeme kwenye baadhi ya maeneo ambayo wawekezaji wameonesha nia ya kwekeza

c) Halmashauri ya Wilaya ya Wanging’ombe

Changamoto kubwa ni kuwa maeneo pendekezwa hayajatengwa na kupimwa kwa kufuata sheria, taratibu na kanuni, hivyo inatakiwa kuhakikisha kuwa zinapatikana fedha kwa ajili ya upimaji wa maeneo mbalimbali ya uwekezaji yaliyotengwa na kulipa fidia kwa wenye maeneo ili yawe huru kwa umilikishaji na hatimaye uendelezaji wake.

d) Halmashauri ya Wilaya ya Makete

 Maeneo mengi ya uwekezaji yametengwa ila bado kulipwa fidia ili uwekezaji uanze kufanyika

Ukosefu wa miundombinu ya maji, umeme na barabara katika maeneo ya uwekezaji

Ukosefu wa nguvu kazi kwani vijana wengi wenye nguvu wamekuwa wakihama Makete

e) Halmashauri ya Mji Makambako

Ukosefu wa fedha kulipa fidia maeneo yanayotengweqa  kwa ajili ya uwekezaji.

Kupanda kwa thamani ya ardhi

Baadhi ya wawekezaji waliochukua maeneo kwa uwekezaji kutoanza shughuli kwa wakati

Kuchewesha kulipwa fidia wananchi katika mradi wa Soko la Kimataifa Makambako

f) Halmashauri ya Wilaya ya Ludewa

Ukosefu wa fedha kulipa fidia maeneo yanayotengwa  kwa ajili ya uwekezaji.

D. MIKAKATI YA KUENDELEZA VIWANDA NA UWEKEZAJI

a) Halmashauri ya Mji Njombe

a. Kuendelea kutenga maeneo kwa ajili ya viwanda na masoko.

b. Kutafuta masoko ya bidhaa nje ya Mkoa na Nchi.

c. Kuendelea kuboresha miundombinu ya barabara, umemena maji ili kurahisisha /kupunguza gharama za uzalishaji hususani katika kusafirisha malighafi na bidhaa.

d. Kuendelea kutoa mikopo kupitia Vikundi vya wanawake na vijana ili kuwaongezea mitaji.

e. Kuendelea kutoa elimu ya ujasiriamali katika jamii hii itasaidia kuboresha uzalishaji na jamii iweze kuibua viwanda vingine vipya.

b) Halmashauri ya Wilaya ya Njombe

a. Kuendelea kutenga maeneo kwa ajili ya viwanda na masoko.

b. Kutumia Mradi wa Umeme vijijini awamu ya tatu kupata umeme kwenye vijiji vingi zaidi

c) Halmashauri ya Wilaya ya Wanging’ombe

Kuendelea kutenga maeneo kwa ajili ya Uwekezaji

d) Halmashauri ya Wilaya ya Makete

Kuendelea kutenga maeneo kwa ajili ya Uwekezaji

e) Halmashauri ya Mji Makambako

Kuendelea kutenga maeneo kwa ajili ya Uwekezaji.

Kuendelea kuweka miundombinu ya maji, umeme na barabara kwenye maeneo ya uwekezaji

Kushawishi wakezaji wa ndani na nje kuwekeza katika Halmashauri

f) Halmashauri ya Wilaya ya Ludewa

a.  Kuboresha   kiwanda cha kuchakata kahawa katika kata ya mawengi.

b.  Kununua mashine ya kubangua korosho ambayo itafanya kazi katika kata ya Luilo na Masasi.

c.  Kununua mtambo wa kukoboa na kusaga mahindi na kufungasha unga katika kata ya Mavanga.

d.  Kutoa elimu kwa wamiliki wa viwanda vidogo vidogo ili waweze kuviboresha zaidi na kuvikuza hatiamae vikawa viwanda vya kati.